Chociaż jarmuż znany był w Grecji już w IV w p.n.e. i do końca średniowiecza był jednym z najpopularniejszych warzyw w Europie, to w Polsce ponownie dopiero od niedawna został odkryty. Na szczęście jego właściwości prozdrowotne szybko zostały docenione i dziś jarmuż coraz chętniej włączamy do naszej diety. Przyznam się, że należę do tego grona osób, które sceptycznie podchodziły do tego warzywa, a to z racji tego, że moje pierwsze spotkanie z jarmużem odbyło się w dziwnych okolicznościach. Dobrych kilka lat temu jarmuż spotkałam... posadzony jako roślinę ozdobną na cmentarzu. Gdy coraz głośniej mówiło się o cudownych właściwościach tej rośliny, postanowiłam się jej przyjrzeć i nie byłabym sobą, gdybym nie wypróbowała przepisów z jarmużem. I tak zakochałam się w zielonych koktajlach.


Właściwości jarmużu


Jarmuż należy do rodziny kapustowatych. Charakterystyczne, tworzące rozetę kędzierzawe liście od zielonych, poprzez fioletowe, aż po brunatno-fioletowe to najbardziej znane odmiany jarmużu. W czym tkwi moc tej odmiany kapusty? Otóż zawiera silne przeciwutleniacze o działaniu przeciwnowotworowym i przeciwzapalnym oraz antyoksydanty spowalniające procesy starzenia. Jest bogatym źródłem witaminy K, C, A, B1, B2, wapnia potasu, żelaza. Zawiera karetonoidy (luteina, zeaksantyna), które wspierają proces widzenia. Żelazo i kwas foliowy zapobiegają anemii. Wapń i witamina C uszczelnia naczynia krwionośne i wzmacnia odporność. Jarmuż należy do warzyw niskokalorycznych (100g – 50 kcal), oczyszcza organizm z toksyn, wspomaga metabolizm. Stosowany jest w dietach odchudzających i oczyszczających.

Przepisy z jarmużem w roli głównej


Jarmuż jest składnikiem tradycyjnych dań portugalskich i holenderskich. W Irlandii na św. Patryka i Halloween serwuje się colcannon – puree z ziemniaków, jarmużu i kapusty pekińskiej. Jednym ze zwyczajów jest chowanie w puree pierścionka, która panna go odnajdzie, wróży jej to szybkie zamążpójście. Ja wolę jarmuż w postaci koktajlu z innymi dodatkami.

Przepisy z jarmużem


Koktajle z jarmużem przepisy

  1. Składniki: 3 liście jarmużu pozbawione twardej części unerwienia, 1 kiwi, 1 pomarańcza, 1 mały banan (obrane i podzielone na mniejsze kawałki), ½ szklanki wody mineralnej.
    Przygotowanie: Składniki wrzucamy do kielicha blendera (u mnie tradycyjnie Vitality G21) i miksujemy do uzyskania pożądanej konsystencji.
  2. Składniki: 3 liście jarmużu, ½ mango, 1 banan, 1 łyżka młodego jęczmienia, 1 łyżka oleju lnianego, 1 szklanka wody, kilka orzechów włoskich.
    Przygotowanie: Wszystkie składniki blendujemy do konsystencji koktajlu.


Dla amatorów soku


Wystarczy wyciskarka wolnoobrotowa (od Vitality), by korzystać z właściwości świeżo wyciskanych soków.

  1. Składniki: 3-4 liście jarmużu, 2 łodygi selera naciowego, 2 jabłka, 1 gruszka.
  2. Składniki: 3 liście jarmużu, garść natki pietruszki, 1 mały ogórek, 2-3 plastry świeżego ananasa, 1 jabłko, 1 łodyga selera naciowego, 1 cm korzenia imbiru, 1 cytryna.

    Przygotowanie: Wystarczy warzywa i owoce umyć, pokroić na mniejsze kawałki, uruchomić wyciskarkę i wrzucać do otworu wsadowego składniki.

Jarmuż ma szerokie kulinarne zastosowanie, chociażby jako pesto, które można serwować z makaronem lub jako smarowidło do kanapek. Przy użyciu blendera kielichowego pesto jarmużowe otrzymasz w kilka chwil. Będziesz potrzebować: 1 szklanki jarmużu (bez twardego unerwienia), 1 szklanki natki pietruszki, 2 ząbków czosnku, soku z ½ cytryny, ½ szklanki oliwy z oliwek, garści uprażonych migdałów, soli do smaku.

A może zupa – krem z jarmużu?

Składniki: 2 szklanki jarmużu, 5 ziemniaków, 2 ząbki czosnku, po 1/3 łyżeczki kminku i gałki muszkatołowej, sól do smaku, 2 liście laurowe, 2 ziarna ziela angielskiego, 1/5 litra bulionu warzywnego, 1 łyżka oliwy

Przygotowanie: posiekany czosnek podsmażamy na oliwie. Pokrojone w kostke ziemniaki wrzucamy do gotującego się wywaru i gotujemy z listkami laurowymi zielem do miękkości. Wrzucamy podsmażony czosnek i jarmuż i gotujemy około 3 minut. Przekładamy do kielicha blendera, dodajemy przyprawy i miksujemy na krem. Podajemy z grzankami.


Mimo oporów natury psychicznej przekonałam się do jarmużu. Wykorzystuję go w kuchni, do czego również Was zachęcam i sadzę na balkonie (co budzi sąsiedzką ciekawość), a ja chętnie o nim opowiadam i zachwalam jego właściwości.